بیماری لوپوس

لوپوس اریتروماتوز سیستمیک (SLE) نوعی بیماری خودایمنی است که به دلیل تهاجم سیستم ایمنی به بافتها و اندامهای بدن خود فرد رخ می دهد. التهاب ناشی از لوپوس می تواند بر بسیاری از سیستمهای مختلف از جمله مفاصل، پوست، کلیه ها،سلولهای خونی، مغز، قلب و ریه ها تاثیر بگذارد. تشخیص بیماری لوپوس به دلیل علائم و نشانه های غیر اختصاصی اغلب دشوار است. تظاهرات متمایز لوپوس بصورت بثورات پوستی شبیه بالهای پروانه ای است که در صورت و روی هر دو گونه دیده می شود.

لوپوس اریتروماتوز سیستمیک (SLE) نوعی بیماری خودایمنی است که به دلیل تهاجم سیستم ایمنی به بافتها و اندامهای بدن خود فرد رخ می دهد. التهاب ناشی از لوپوس می تواند بر بسیاری از سیستمهای مختلف از جمله مفاصل، پوست، کلیه ها،سلولهای خونی، مغز، قلب و ریه ها تاثیر بگذارد. تشخیص بیماری لوپوس به دلیل علائم و نشانه های غیر اختصاصی اغلب دشوار است. تظاهرات متمایز لوپوس بصورت بثورات پوستی شبیه بالهای پروانه ای است که در صورت و روی هر دو گونه دیده می شود.
علائم لوپوس در افراد مختلف می تواند متفاوت باشد. علائم بیماری میتواند به آرامی و یا به سرعت ظاهر شود. از سوی دیگر خفیف یا شدید باشند و همچنین می تواند موقت یا دائمی باشد. اکثر افراد ابتدا مبتلا به نوع خفیف بیماری لوپوس می شوند و در یک دوره ی زمانی بیماری آن ها شدت می گیرید که اصطلاحا انفجار بیماری گفته می شود. و سپس بیماری پس از مدتی کاهش یافته و یا به طور کل ناپدید می شود.

علائم بیماری
علائم و نشانه های بیماری لوپوس بسته به نوع عضو درگیر متفاوت است. شایع ترین علائم و نشانه ها عبارتند از:
خستگی، تب، درد، سفتی و تورم مفاصل، بثورات پروانه ای شکل بر روی صورت که گونه ها و پل بینی و دیگر مناطق بدن را پوشش می دهد. ضایعات پوستی که با قرار گرفتن در معرض آفتاب ظاهر می شود و یا بدتر می شود (حساسیت به نور). انگشتان دست و پا که در هنگام سرما و یا در شرایط استرس زا به رنگ سفید و یا آبی در می آیند (پدیده رینود)، تنگی نفس، درد قفسه سینه، خشکی چشم ، سردرد، گیجی و کاهش حافظه از دیگر علائم بیماری می باشد.

علل بیماری
دلیل ایجاد بیماری لوپوس هنوز ناشناخته است. بروز بیماری لوپوس می تواند تحت تاثیر ژنتیک، محیط و یا ترکیبی از هر دو باشد.
به نظر می رسد افرادی که دارای زمینه¬ی ارثی برای بیماری لوپوس هستند، در اثر عوامل مستعد کننده ی محیطی درصد احتمال ابتلای آنها به بیماری شدت پیدا می کند. با این حال در اغلب موارد علت لوپوس ، ناشناخته است. برخی از عوامل بالقوه عبارتند از:
نور خورشید: قرار گرفتن در معرض آفتاب می تواند ضایعات پوستی لوپوس ایجاد کند یا موجب افزایش پاسخ ایمنی در افراد حساس شود.
عفونت: ابتلا به بعضی از عفونت های خاص تواند آغازگر بیماری لوپوس و یا عود بیماری در برخی افراد باشد.
رژیم دارویی: لوپوس می تواند توسط انواع خاصی از داروهای فشار خون، داروهای ضد تشنج و آنتی بیوتیک ها ایجاد شود. افرادی که لوپوس ناشی از مواد دارویی دارند معمولا هنگامی که مصرف دارو را قطع می کنند علائم بیماری کاهش پیدا می کند. به ندرت، علائم ممکن است پس از قطع دارو ادامه یابد.

عوامل خطر
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به لوپوس را افزایش دهند عبارتند از:
جنسیت: لوپوس در خانم ها شایع تر است.
سن: اگرچه لوپوس در همه سنین می تواند ایجاد بیماری کند، اغلب درسنین بین ۱۵ تا ۴۵ سالگی تشخیص داده می شود.
نژاد: لوپوس در نژاد آفریقایی-آمریکایی ، اسپانیایی و آمریکایی- آسیایی شایع¬تر است.
عوارض بیماری
لوپوس می تواند روی بسیاری از اندام های بدن تاثیر بگذارد، از جمله:
کلیه: لوپوس آسیب جدی در این ارگان ایجاد می کند و نارسایی کلیه یکی از علل اصلی مرگ در افراد مبتلا به لوپوس است.
سیستم گردش خون و عروق خونی: لوپوس ممکن است منجر به مشکلات خونی از جمله کم خونی، افزایش خطر خونریزی و یا لخته شدن خون شود. همچنین می تواند باعث التهاب عروق خونی (واسکولیت) گردد.
مغز و سیستم عصبی مرکزی: اگر بیماری لوپوس منجر به آسیب مغزی شده باشد، ممکن است عوارضی همچون سردرد، سرگیجه، تغییرات رفتاری، مشکلات بینایی و حتی سکته یا تشنج در بیمار ایجاد کند. برخی از افراد مبتلا به لوپوس دارای اختلالات حافظه بوده و دچار اشکال در تکلم هستند.
ریه: لوپوس به افزایش التهاب حفره قفسه سینه منجر می شود که از نتایج آن تنفس دردناک است. خونریزی ریه ها و پنومونی نیز در این بیماران امکان پذیر است.
قلب: لوپوس می تواند باعث التهاب عضلات قلب، شریان ها یا غشاء قلب (پریکاردیت) شود. خطر بیماری قلبی- عروقی و حملات قلبی نیز به شدت افزایش می یابد.

سایر عوارض بیماری
بیماری لوپوس خطر ابتلا به بیماری های زیر را افزایش می دهد:
عفونت: افراد مبتلا به لوپوس بیشتر در معرض عفونت هستند، زیرا بیماری و درمان دارویی آن می تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند.
سرطان: مطالعات حاکی از افزایش خطر ابتلا به سرطان در بیماران مبتلا به لوپوس می باشد؛ اگرچه که احتمال آن ناچیز است.
از بین رفتن بافت استخوان: در اثر کاهش خونرسانی به استخوان اتفاق می افتد، اغلب به شکست های کوچک در استخوان و در نهایت فروپاشی استخوان منجر می شود.
عوارض بارداری: در زنان مبتلا به لوپوس خطر سقط جنین ، ابتلا به فشار خون بالا در دوران بارداری (پره اکلامپسی) و زایمان زودرس بیشتر است.

تست های اختصاصی در تشخیص لوپوس 
• آنتی بادی ضد هسته (ANA) – تقریبا در همه افراد مبتلا به SLE مثبت است.
• آنتی بادی ضد اسمیت (Anti-Sm) – معمولا تنها در افرادی که دارای SLE هستند دیده می شود.
• آنتی بادی ضدDNA دو رشته ای(Anti-dsDNA) – میزان بالای آن مشخصه SLE فعال است.
• آنتی بادی های بر علیه SSA و ضد SSB – ممکن است مثبت باشد.
• آنتی بادی ضد RNP – ممکن است مثبت باشد.
• آنتی بادی های ضد کروماتین – در افراد مبتلا به SLE که تست ANA مثبت و dsDNA آنها منفی است وجود دارد.
• آنتی بادی های هیستون – برای لوپوس ناشی از مصرف دارو درخواست داده می شود

تست ANA مثبت در بیمار مبتلا به SLE با روش Indirect Immune Fluorescence (IIF)

*این تکنیک بهترین روش در تشخیص بیماری لوپوس است.
تست های غیر اختصاصی که ممکن است برای ارزیابی موارد مشکوک به لوپوس مفید باشد:
بررسی ادرار – مشاهده خون و پروتئین در ادرار نشانگر عوارض کلیوی ناشی از لوپوس است.
شمارش کامل سلول های خون (CBC) – کم خونی، کاهش تعداد گلبول های سفید و پلاکت در طی بیماری لوپوس مشاهده می شود.
پانل متابولیک جامع (CMP) – نشان دهنده وضعیت فعلی کلیه ها، کبد و همچنین تعادل الکترولیت و اسید / پایه ، سطح گلوکز خون و پروتئین های خون است.
الکتروفورز پروتئین سرم (SPEP) – سطح گاما گلوبولین بالا نشان دهنده بیماری های التهابی مانند SLE است.
اندازه گیری اجزای کمپلمان C3 ،  C4و CH50 – اجزای کمپلمان بخشی از سیستم ایمنی بدن است که در طی بیماری های التهابی مانند لوپوس اغلب کاهش می یابد.
میزان رسوب دهی اریتروسیت (ESR) – در طی فرایند التهاب، مانند لوپوس و سایر بیماری های التهابی افزایش می یابد.
پروتئین واکنش C (CRP)- نشانگر دیگری از التهاب است که ممکن است با لوپوس افزایش یابد.
کرایوگلوبولین- غالبا مثبت است. کرایوگلوبولین ها پروتئین های غیر طبیعی در خون هستند که زمانی که درجه حرارت بدن پایین تر از حد طبیعی است، باعث انسداد رگ های خونی می شوند.
بررسی های غیر آزمایشگاهی
اشعه ایکس یا سایر آزمایشات تصویربرداری میتواند ارزیابی ارگانهایی را که به طور بالقوه تحت تاثیر لوپوس قرار دارند، را مشخص نماید. علاوه بر این، بیوپسی کلیه برای تشخیص هر گونه تغییر در بافت است که می تواند نشان دهنده لوپوس و کمک به درمان باشد.

درمان بیماری 
درحال حاضر درمان قطعی برای بیماری لوپوس وجود ندارد. درمان لوپوس به کنترل علایم ونشانه های بیماری و جلوکیری از عوارض بیماری شامل آسیب دائمی به اعضا و بافت های بدن کمک می کند. هنگامی که لوپوس برای اولین بار تشخیص داده می شود، معمولا فعال است .در این مرحله ممکن است برای کنترل بیماری وجلوگیری از آسیب اعضای بدن به دوزهای بالای دارو نیاز باشد.